بازگشت به آینده: تجدید حیات سیاست واقع گرایی در آسیا و اوراسیا

Print E-mail
معاونت پژوهشهای روابط بین‌الملل / گروه پژوهشی امنیت بین‌الملل و تروریسم
29 ارديبهشت 1390

 

چکیده

در مقاله‌ای تحت عنوان «بازگشت به آینده؟ تجدید حیات سیاست واقع‌گرایی» که توسط مرکز سیگور وابسته به دانشگاه جرج واشنگتن منتشر شده، از رویکرد تازه چین، هند و روسیه به سیاست واقع‌گرایی سخن رفته است. این درحالی است که چین در دهه‌های گذشته خط مشی مدارا با همسایگان خود و همراهی با قدرت‌های بزرگ را دنبال می‌کرد؛ هند هم خط مشی آرمانگرایانه همراهی با جهان سوم را اتخاذ کرده بود. روسیه نیز از سال‌های اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 میلادی، گرایش لیبرال غربی را دنبال می‌کرد.

نویسنده این مقاله، تغییر رویکرد چین، هند و روسیه به سیاست واقع‌گرایی را نتیجه افزایش کشمکش‌های سیاسی در آسیا می‌داند.

وی سه سناریو را برای آینده چین مطرح می‌نماید:

الف ـ حفظ رشد اقتصادی کنونی، که به احتمال زیاد به دموکراتیک شدن چین در آینده کمک می‌کند.

ب ـ توقف رشد اقتصادی که سبب می‌شود چین اقتدارگرا باقی بماند، اما دیگر قدرت بزرگی شناخته نشود.

پ ـ ادامه وضعیت کنونی، که کشمکش چین با دنیای خارج را افزایش خواهد داد.

نویسنده تغییر جو سیاسی در هند را نتیجه پایان‌گرفتن جنگ سرد و نیاز این کشور به آزادسازی اقتصادی خود و نیز توانایی در انجام آزمایش‌های سلاح هسته‌ای تعبیر می‌نماید، به علاوه روی آوردن روسیه به واقع‌گرایی را نتیجه غفلت غرب دانسته؛ و در نهایت بر این باور است که در تدوین هرگونه استراتژی کلان، غرب باید تمامی قدرت‌های آسیا و اوراسیا را در نظر داشته باشد. نویسنده تحولات چین را برای آینده جهان تعیین‌کننده می‌داند؛ درحالی که تحولات هند و روسیه را تهدیدکننده نمی‌شمارد.