آسیب‌شناسی دموکراسی در عصر جهانی‌شدن

Print E-mail
علی کریمی مله/رضا رحمتی
14 اسفند 1390

چکیده

برداشت از دموکراسی به‌عنوان مفهومی انتزاعی ـ انضمامی که بسترهای مدنی ـ سیاسی زیادی را در خود هضم کرده است و خود به‌عنوان بستری برای حضور گسترده نیروهای متنوع اجتماعی ـ سیاسی که روند تبدیل کردن آگاهی به عمل سیاسی را در خود جای داده، با نزدیک شدن به قرن 21 دچار تحولاتی شده است. منشاء این تحولات را هم تقاضاها از پایین (مطالبات مدنی شهروندان) و هم فشارها از بالا (فرایند جهانی‌شدن) تشکیل می‌دهد. حال پرسش پژوهش حاضر این است که چه آسیب‌هایی دموکراسی را در عصر جهانی‌شدن تهدید می‌کنند؟ پژوهش حاضر ضمن پذیرش تأثیر بی‌مناقشه جهانی‌شدن بر واگذاری حوزه‌های دموکراسی به سطوح فرو و فراملی و ایجاد و ساخت‌یابی دموکراسی در اشکال نو مثل دموکراسی در سازمان‌های جهانی و سازمان‌های منطقه‌ای، در صدد آزمون این فرضیه است که جهانی‌شدن منجر به صورت‌بندی عناصر ایجادکننده تهدید در عرصه‌های متفاوت شده است که همان‌طور که به‌صورت بالقوه منبع زیست در این دوران را برای آن (دموکراسی) فراهم می‌کند، در عین حال نیاز به عوامل و عناصر دگرگشت مضامین آن را نیز ایجاد می‌کند و وجود آن را در معرض خطر قرار می‌دهد. همچنین آسیب‌های سیاسی دموکراسی (یعنی شناخت آسیب در خاستگاه‌های چهارگانه پاسخ‌گویی، مشارکت، شفافیت و مسئولیت یعنی؛ ویژگی‌های دموکراسی) را هم در دولت ـ ملت و هم در اشکال نوین دموکراسی ـ دموکراسی‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ـ بررسی خواهد کرد.

دانلود مقاله