چکیده

یکی از مسائل مورد توجه در رابطه با مسائل عراق، نقش و نفوذ ایران در این کشور است که در تحلیل اوضاع عراق بسیار مورد توجه قرار دارد. نوشتار حاضر بر آن است تا با بررسی این دیدگاه، اهداف سیاست خارجی ایران را در منطقه، بعد از اشغال عراق، مورد بررسی قرار دهد. برخلاف دیدگاه‌های غربی، این نوشتار اهداف ایران را در منطقه، بیشتر تدافعی و پراگماتیک و در جهت رفع تهدیدات جدید امنیتی ناشی از حضور مستقیم امریکا در منطقه از یک سو و تهدیدات ناشی از گذار منطقه از یک دوران انتقالی، از سوی دیگر می‌داند. در این چارچوب، ایران با سیاست «امنیت به هم پیوسته» و «حضور بیشتر در منطقه»، سعی دارد تا با رفع چالش‌های جدید امنیتی به افزایش چانه‌زنی برای تثبیت نقش‌های جدید خود بپردازد. به عقیده نویسنده، برای ایران بهترین دفاع از امنیت و منافع ملی، مشارکت در تثبیت نظم‌های سیاسی ـ امنیتی جدید در جهتی است که منجر به شکل‌گیری حکومت‌ها و ائتلاف‌های غیردوست در محیط اطراف نگردد. بر این اساس، افزایش حضور ایران در منطقه، در چارچوب حفظ امنیت ملی و براساس استراتژی‌های دفاعی و پیشگیری از تهدیدات امنیتی، در آینده قابل توجیه است.