توافق ژنو نقطه عطفی در صحنه سیاست خارجی ایران به‌طور عام و در مورد مناقشه بر سر برنامه هسته‌ای ایران به‌طور خاص بوده است. این توافق اندکی پس از روی کار آمدن دولت روحانی، فضای بین‌المللی در قبال ایران را تغییر داده و عزم سیاسی دولت جدید برای تعامل سازنده با دنیا را در مصداقی عملی به رخ کشیده است. هرچند این توافق اولیه فارغ از کاستی‌ها نیست، اما تأثیرات مثبت آن در عرصة داخلی و خارجی بسیار قابل‌ ملاحظه است. این مقاله بر آن است تا به‌طور مشخص به این پرسش پاسخ دهد که: «تأثیر توافق ژنو بر تحریم‌ها علیه ایران چه بوده است؟». به‌نظر نویسندگان توافق ژنو یا برنامه اقدام مشترک به‌طور مشخص در چهار سطح تأثیر عمده‌ای بر تحریم‌ها علیه ایران داشته است: الف) اصل تحریم: اجرایی‌شدن توافق ژنو به‌طور مستقیم تخفیف تحریم‌ها را به‌دنبال داشته است؛ ب) فضای تحریم: این برنامه، فضای بین‌المللی تحریم علیه ایران را نیز تضعیف کرده و مقدمه‌ساز روند غیرامنیتی کردن ایران و برنامه هسته‌ای کشور شده است؛ ج) تحریم‌کنندگان: توافق ژنو تا اندازه‌ای باعث ایجاد اختلاف میان مجموعه تحریم‌کنندگان ایران و تغییر وزن و جابه‌جایی در صف موافقان و مخالفان تحریم شده است؛ د) اهداف تحریم: برنامه اقدام مشترک شکاف و اختلاف‌نظر در اهداف تحریم‌ها در مورد دو قطبِ برچیدن برنامه هسته‌ای ایران و شفافیت و محدودیت برنامه هسته‌ای ایران را آشکار کرده است.
دانلود مقاله