مناسبات ترکیه و اسرائیل در سراشیب تیرگی

چکیده

مناسبات ترکیه با اسرائیل تا قبل از به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه که گرایش های اسلامی دارد، و به ویژه در سال‌های اواسط دهه 1990، بسیار گرم و نزدیک بود که در این مدت چندین توافقنامه مهم از جمله توافقنامه‌هایی در عرصه نظامی میان دو طرف به امضا رسید.

از علل عمده سرد‌شدن مناسبات ترکیه و اسرائیل اقدام رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه، در پیش‌گرفتن سیاست خارجی فعال در قبال کشورهای عرب طی دو سال گذشته می‌باشد. اردوغان دو سال پیش در همایش بین‌المللی داووس در سوئیس و هنگامی که در کنار شیمون پرز، رئیس‌جمهوری اسرائیل نشسته بود، سخنان او در پشتیبانی از روند صلح با فلسطینیان را زیر سئوال برد و او را به چالش خواند.

همچنین، حرکت کشتی‌های ترک به قصد شکستن محاصره دریایی غزه توسط اسرائیل و ممانعت تکاوران نیروی دریایی اسرائیل از ادامه حرکت آنها به سوی نوار غزه، که در اواخر خرداد ماه سال گذشته صورت گرفت، مناسبات اسرائیل و ترکیه را بیش ازپیش تیره نمود. گزارش تحقیق سازمان ملل در ارتباط با این حادثه در شهریور ماه سال جاری بر شدت این تیرگی روابط افزود.

این در حالی است که «بهار عربی» امکان گسترش بیشتر مناسبات ترکیه با دولت‌های عرب را فراهم آورده‌است. حتی برخی از تحلیل‌گران، توجه بیشتر ترکیه به فلسطینیان و به چالش‌کشیدن اسرائیل، را تلاشی از سوی آنکارا برای کسب محبوبیت در میان کشورهای عرب می‌دانند. بر این اساس در گزارش حاضر برخی از تیرگی های روابط ترکیه و اسرائیل بررسی شده است.